Co to jest endometrioza?

Aby zrozumieć czym jest endometrioza należy wyjaśnić czym jest endometrium. Endometrium to błona śluzowa występująca w jamie macicy. To ona ulega złuszczeniu pod koniec cyklu miesiączkowego i jest wydalana przez pochwę wraz z krwawieniem miesiączkowym. U blisko 90% kobiet podczas miesiączki krew cofa się także przez jajowody do jamy otrzewnowej – określane jest to mianem miesiączkowania wstecznego. W praktyce oznacza to, że podczas miesiączki w brzuchu kobiety (jamie otrzewnowej) pojawia się niewielka ilość krwi w której zawarte są komórki złuszczonego endometrium. U większości kobiet dzięki sprawnym mechanizmom immunologicznym krew i zawarte w niej komórki endometrium ulegają neutralizacji. Jednak u około 15% wspomniane komórki endometrialne, zawarte w krwi miesiączkowej cofniętej do brzucha, ulegają osiedleniu na narządach jamy brzusznej (głównie w miednicy mniejszej) tworząc tak zwane implanty endometriotyczne. Reagują one w zbliżony sposób na zmiany hormonalne jak prawidłowe komórki endometrium w jamie macicy. Ich obecność powoduje szereg objawów klinicznych, doprowadza do powstawania zrostów wewnątrz jamy otrzewnowej i dodatkowa zaburza funkcjonowanie układu immunologicznego. Endometrioza to choroba przewlekła i postępująca stąd zasadne jest podjęcie wczesnych działań mających na celu jej wykrycie i ograniczenie/usunięcie.

Objawy endometriozy

Nie ma jednego charakterystycznego objawu pozwalającego z całą pewnością na rozpoznanie endometriozy. Choroba ta powoduje szereg niespecyficznych dolegliwości dlatego często upływa nawet 10 lat zanim zostanie rozpoznana i rozpocznie się leczenie.

Do objawów endometriozy występujących cyklicznie zaliczamy:

• ból podczas miesiączki
• powtarzające się dolegliwości bólowe w przebiegu cyklu miesiączkowego
• ból okołoowulacyjny
• niepłodność
• ból podczas współżycia lub ból w okolicy podbrzusza towarzyszący aktywności fizycznej
• niereguralne cykle i krwawienia miesiączkowe
• nasilony zespół napięcia przedmiesiączkowego, wahania nastroju, przewlekłe zmęczenie, bezsenność, nocne poty
• bolesność piersi
• bóle migrenowe głowy
• zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki/zaparcia), nudności, wymioty
• ból podczas oddawania moczu, częste oddawanie moczu
• dolegliwości bólowe okolicy krzyżowej kręgosłupa, kończyn dolnych
• ból w klatce piersiowej, kaszel z krwawą wydzieliną, nawracająca odma opłucnowa
• sezonowe alergie, nietolerancje pokarmowe
• cykliczne powiększanie się obwodu brzucha (uczucie “pęcznienia”)

Czy ja mogę mieć endometriozę?

Na to pytanie można poznać odpowiedź dopiero po przeprowadzeniu dokładnej diagnostyki z laparoskopią diagnostyczną włącznie. Obecność cyklicznie pojawiających się dolegliwości wymienionych w sekcji Objawy endometriozy nasuwa podejrzenie tej choroby i powinno stanowić wskazanie do konsultacji w Centrum Diagnostyki i Leczenia Endometriozy. Jeśli zastanawiasz się czy możesz mieć endometriozę, odpowiedz na poniższe pytania. Jeśli na jedno z nich odpowiesz „TAK” warto rozważyć wówczas konsultację u lekarza zajmującego się problematyką endometriozy.

1. Czy często doświadczasz dolegliwości bólowych w podbrzuszu („dołem brzucha”) lub bólu zlokalizowanego w dolnym odcinku pleców/kręgosłupa przed wystąpieniem lub w trakcie krwawienia miesiączkowego? Odpowiedz „TAK” jeśli te dolegliwości ograniczają twoją codzienną aktywność lub wymagają przyjmowania leków przeciwbólowych – Tak / Nie

2. Czy często doświadczasz dolegliwości bólowych w podbrzuszu („dołem brzucha”) lub bólu zlokalizowanego w dolnym odcinku pleców/kręgosłupa pomiędzy krwawieniami miesiączkowymi? Odpowiedz „TAK” jeśli te dolegliwości ograniczają twoją codzienną aktywność lub wymagają przyjmowania leków przeciwbólowych – Tak / Nie

3. Czy często doświadczasz dolegliwości bólowych podczas współżycia? – Tak / Nie

4. Czy zdarza się, że unikasz współżycia aby uniknąć związanego z nim bólu? – Tak / Nie

5. Czy często doświadczasz bolesnych ruchów jelit przed wystąpieniem lub w trakcie krwawienia miesączkowego? – Tak / Nie

Sposoby leczenia endometriozy

To w jaki sposób leczymy endometriozę zależy od rodzaju i nasilenia dolegliwości, planów prokreacyjnych i oczekiwań pacjentki. U części pacjentek stosowanie odpowiednich leków przeciwbólowych i hormonalnych, modyfikacja stylu życia i odpowiednia dieta są wystarczające aby uwolnić je od przykrych objawów. W przypadku braku skuteczności takiej terapii, starań o ciążę lub podejrzanych zmian widocznych w badaniach obrazowych wskazane jest leczenie operacyjne. Metodą z wyboru stosowaną w naszym centrum są kompleksowe operacje drogą laparoskopową.

Poradnia leczenia endometriozy

Przy oddziale działa Poradnia Ginekologiczna w ramach której wyodrębniono Poradnię Diagnostyki i Leczenia Endometriozy. W poradni obejmujemy opieką pacjentki z podejrzeniem endometriozy (etap diagnostyki wstępnej i pogłębionej), chore z rozpoznaną endometriozą oraz pacjentki po leczeniu operacyjnym.

Zapisy do poradni:

• osobiście w rejestracji (na parterze Szpitala skrzydło B)
• telefonicznie pod numerem 81 473 65 80
  

Endometrioza a występowanie raka

Endometrioza nie jest chorobą nowotworową. Jest to choroba łagodna jednak ze względu na przewlekły i postępujący charakter oraz liczne uciążliwe objawy obniża znacząco jakość życia i płodność dotkniętych nią kobiet. Najnowsze badania wskazują na częstsze występowanie niektórych rodzajów raka jajnika u pacjentek u których w młodości stwierdzono endometriozę, stąd dla tej grupy pacjentek wskazane jest pozostawanie pod stałą opieką Poradni Leczenia Endometriozy.