16 września w dniu rocznicy obrony gmachu Szpitala, żołnierze złożyli wiązankę kwiatów i oddali hołd Obrońcom Lublina, którzy w dniach 16-17 września 1939 roku stoczyli ciężkie boje z Niemcami w obronie budynku w którym mieścił się Polski Szpital Wojenny Nr 20, a obecnie funkcjonuje w nim 1 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką. Główne uroczystości na terenie Lublina odbyły się przy pomniku Obrońców Lublina 1939 przy ulicy Zana. Odczytany został apel pamięci oraz złożono kwiaty i zapalono znicze. W uroczystościach wziął udział Komendant Szpitala płk dr n. biol. Aleksander Michalski.
WSPOMNIENIE Z HISTORII…
W dniu 16 września obchodziliśmy 85 rocznicę obrony Miasta, której podjęli się żołnierze i młodzież z batalionów ochotniczych. W 1939 w czasie kampanii wrześniowej w budynkach Collegium Bobolanum urządzono szpital PCK oraz 201. szpital wojenny dla rannych żołnierzy i ofiar bombardowań miasta z pierwszych dwóch tygodni wojny. Zabudowania zakonne mimo oznaczeń czerwonokrzyskich były ostrzeliwane i bombardowany przez Niemców. Mimo pierwotnych planów braku obrony i „miasta otwartego”, 13 września gen. Tadeusz PISKOR powierzył zadanie organizacji obrony miasta płk Piotrowi BARTAKOWI oraz mjr. Stanisławowi LISOWI-BŁOŃSKIEMU (komendantowi m. Lublin) w oparciu o formowane bataliony ochotnicze (m. in. starsi harcerze, członkowie przysposobienia wojskowego). Ponadto ważny udział w walkach wzięły niektóre zawarte grupy wycofującego się wojska regularnego (kompania szturmowa ”Starachowice” por. Kazimierza STAROWICZA oraz oddział wypadowo-rozpoznawczy mjr Juliusza DUDZIŃSKIEGO). W dniach 16-17 września w Lublinie toczyły się nierówne walki z Niemcami. Już 16 września oddział mjr. DUDZIŃSKIEGO, w Konopnicy w zasadzce rozbił niemiecki oddział rozpoznawczy. Jednak tego samego dnia w śmiałym rajdzie, być może w odwecie za porażkę w Konopnicy, nieduży pojedynczy pododdział niemiecki wbrew konwencji genewskiej zajął budynki szpitalne Collegium Bobolanun, sterroryzował pacjentów i personel medyczny a następnie zorganizował tam punkt oporu i stanowiska ogniowe. Kilkugodzinna walka w budynku w bezpośrednim kontakcie z wrogiem została podjęta przez zaprawioną w boju kompanię szturmową ze Starachowic. Walka zakończyła się wygraną Polaków, dużymi stratami po stronie niemieckiej i wzięciem do niewoli jeńców. Najcięższe walki toczyły się następnego dnia 17 września od Południa i Zachodu w rejonie dzielnic Rury oraz Helenów – niestety mimo krwawej obrony nie pozwoliły one obronić miasta na dłuższy czas, przeciwnik posiadał przewagę w uzbrojeniu ciężkim i lotnictwie. W tym dniu w walkach zginęli mjr Juliusz DUDZINSKI, mjr Stanisław HORWATT, por. Jan IGLATOWSKI oraz śmiertelnie ranny został Jerzy KĘDZIERSKI (16-leni harcerz-ochotnik). W nocy z 17 na 18 września wszystkie polskie oddziały wycofały się w kierunku wschodnim, biorąc udział w dalszych bojach kampanii wrześniowej. Niestety bezczynność naszych sojuszników z Zachodu oraz informacja o agresji sowieckiej, przekreśliły nikłe nadzieje na przegrupowanie i kontratak. W Lublinie 18 września w godzinach porannych Niemcy wkroczyli do miasta a dla jego mieszkańców rozpoczął się okres okupacji. Postacie por. Jana IGLATOWSKIEGO oraz Jurka KĘDZIERSKIEGO były inspiracjami dla dwóch rzeźb plenerowych „Koziołki Lubelskie” upamiętniających obrońców, które usytuowane zostały przy wejściu głównym do budynku Szpitala.
płk Aleksander MICHALSKI
